Σήκωσες
Οι σήκωσες αρχίζουν από την Κυριακή της Απόκρεω και συνεχίζονταν την επόμενη Κυριακή της Τυροφάγου.
Συνήθως αυτές τις δυο Κυριακές αρκετά άτομα μασκαρεύονταν και γύριζαν σε συγγενικά και φιλικά σπίτια. Εκεί διασκέδαζαν τον κόσμο με αστεία. Επίσης αρκετοί συγγενείς μαζεύονταν σ’ ένα σπίτι και διασκέδαζαν με φαγοπότι. Μετά κρέμαζαν τις σούσες. Οι κοπέλες καθόντουσαν στις σούσες και τραγουδούσαν.
Τη Δευτέρα της Καθαράς οι κάτοικοι έβγαιναν στα χωράφια τους, για να κόψουν την «μούττη της Σαρακοστής», τρώγοντας νηστίσιμα φαγητά.
Έθιμα της Λαμπρής
Τις μέρες πριν την Λαμπρή, οι νοικοκυρές στο χωριό θα κάνουν τον γενικό καθαρισμό του σπιτιού. Μετά θα ετοιμάσουν τα παξιμάδια τους και την Αγία Παρασκευή θα ψήσουν τις περίφημες κυπριακές «φλαούνες», ενώ την Μεγάλη Πέμπτη βάφουν τα κόκκινα αυγά, τα οποία θα τσουγκρίσουν μετά την Ανάσταση.
Κυριακή των Βαΐων: Την ημέρα αυτή, οι νοικοκυρές παίρνουν κλωνάρια ελιάς στην εκκλησία, για να μείνουν εκεί μέχρι την ήμερα της Πεντηκοστής, οπότε η ελιά αγιάζεται και θα την πάρουν στο σπίτι τους για το κάπνισμα. Το κάπνισμα πιστεύεται ότι διώχνει κάθε κακό και ζηλοφθονία από την οικογένεια.
Την Μεγάλη Πέμπτη, οι εικόνες του εικονοστασίου καλύπτονται με μαύρα ρούχα, σε ένδειξη πένθους. Το ίδιο βράδυ στήνουν μέσα στην εκκλησία πάνω σ’ ένα τραπέζι, ομοίωμα σταυρού με το Χριστό πάνω, ενώ στα δεξιά και αριστερά βάζουν ομοίωμα του αποστόλου Ιωάννη και της μητέρα του Χριστού.
Όλοι οι χωριανοί πάνε στην εκκλησία και προσκυνούν τον τίμιο σταυρό και ακούν τα 12 ευαγγέλια, για τα πάθη, την σταύρωση και το θάνατο του Χριστού.
Την Μεγάλη Παρασκευή το πρωί, γίνεται ο στολισμός του επιταφίου. Κοπέλες και νέοι ψάλλουν τον επιτάφιο θρήνο, ενώ κοπέλες ντυμένες μυροφόρες ραίνουν το Χριστό με μύρα, αρώματα και άνθη. Το βράδυ γίνεται η περιφορά του επιταφίου στους κεντρικούς δρόμους του χωριού.
Το Μεγάλο Σάββατο το πρωί, κατά την διάρκεια της λειτουργίας και την στιγμή που ο ιερέας θα πει το «Ανάστα ο Θεός», οι πιστοί θα κτυπήσουν τους σκάμνους και τα μαύρα ρούχα που καλύπτουν τις εικόνες, θα πέσουν. Μετά τη λειτουργία αρχίζει, από τους νέους του χωριού, το ομαδικό μάζεμα των ξύλων, που θα χρησιμοποιήσουν για το άναμμα της «Λαμπρατζιάς».
Γύρω στις έντεκα το βράδυ κτυπούν χαρμόσυνα οι καμπάνες, για να καλέσουν όλους τους Χριστιανούς να πάνε στην πιο χαρούμενη λειτουργία της Χριστιανοσύνης.
Απ’ έξω, στο προαύλιο της εκκλησίας, είναι αναμμένη η «Λαμπρατζιά». Τα μεσάνυχτα ο παπάς λέει το «Δεύτε λάβετε φως εκ του ανεσπέρου φωτός», ενώ συγχρόνως βγαίνει από την εκκλησία μαζί με τους ψάλτες για την λιτανεία. Όλος ο κόσμος ανάβει τα κεριά του και τις λαμπάδες του, από το Άγιο φως της Αναστάσεως και βγαίνουν όλοι έξω. Εκεί ο ιερέας θα πει τον Καλό Λόγο και όλοι μαζί ψάλλουν το Χριστός Ανέστη.
Μετά την λειτουργία της αναστάσεως, επιστρέφουν όλοι στα σπίτια τους. Εκεί τσουγκρίζουν τα κόκκινα αυγά, λέγοντας τις ευχές: «ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ», «ΑΛΗΘΩΣ ΑΝΕΣΤΗ». Τρώνε τη σούπα αυγολέμονη ή τραχανά, αυγά και φλαούνες.
Την Κυριακή θα ψήσουν το πατροπαράδοτο «Αρνί στην σούβλα» και θα διασκεδάσουν την μεγάλη ημέρα της Λαμπρής, όλοι μαζί. Το απόγευμα διοργανώνονται από το κοινοτικό συμβούλιο διάφορες εκδηλώσεις στην πλατεία του χωριού, που περιλαμβάνουν παραδοσιακά παιγνίδια. Οι εκδηλώσεις αυτές συνεχίζονται και την Δευτέρα του Πάσχα.
|